Uyku Apnesi
İngilizce: Obstructive Sleep Apnea Syndrom (OSAS)
Türkçe: Tıkayıcı Uyku Apnesi Sendromu (TUAS)
Sadece apne olarak da bilinir, uyku sırasındaki solunum duraksamalarından kaynaklanan ve uyku düzeninin bozulmasına sebep olan önemli bir hastalıktır. Uyku apnesi sendromu, uykuda hava akımının en az 10 saniye süreyle durması şeklinde tanımlanır. Uyku sırasında, solunum duraklamaları sonucunda kandaki oksijen miktarı azalır ve karbondioksit miktarı artar.
Obstrüktif Uyku Apnesi Sendromu (?)
Obstrüktif = Tıkayıcı
Apne = Solunumun durması
Sendrom = Birbirleriyle ilişkisiz gibi görünen, ancak bir araya geldiklerinde tek bir hastalık olarak kendisini gösteren şikayetler ve bulgular bütünüdür.
Uyku Apnesi Çeşitleri
- Tıkayıcı uyku apnesi
- Merkezi uyku apnesi
- Bileşik uyku apnesi
Tıkayıcı Uyku Apnesi
Üst solunum yollarındaki kasların gevşemesiyle solunum yolu daralır ve horlama oluşur. Bazı durumlarda gevşeyen kaslar solunum yolunu tamamen kapatır ve soluk alıp verme durur. Bu kaslar dil, küçük dil, yutak ve damağa aittir.
Kanda düşen oksijen oranını beyin algılar ve uyku derinliğini azaltarak tekrar solunumun gelmesini sağlar.
Kişi kaliteli uyku uyuyamaz.
Tıkayıcı uyku apnesinde toraks ve abdomende solunum eforu gözlenir.
Merkezi Uyku Apnesi
Merkezi sinir sisteminin solunum ile ilgili kaslara doğru sinyal gönderememesi ile kanda oksijen oranı azalır ve hasta uyanır.
Uyanma veya yarı uyanıklık (arousal) dönemini tıkayıcı uyku apnesi olan kişilerden daha fazla hatırlarlar.
Merkezi uyku apnesi testlerinde “RERA” yani toraks ve abdomen hareketlerinin ölçümleri önemli rol oynar.
Bileşik Uyku Apnesi
Bu tip hastalarda hem tıkayıcı hem de merkezi uyku apnesi hastalığı bir aradadır.
Genelde rahatsızlık oluştuğu anda sentral apne olarak başlar sonrasında tıkayıcı apne olarak devam eder.
Hipopne Nedir?
Uyku apnesinin değerlendirilmesinde sadece solunumun durması (apne) değil bunun yanında hipopne dediğimiz solunumun azalması da çok önemlidir.
Solunum akışının normal değerinin % 50’sinin altına düşmesine hipopne denir.
Solunum Döngülerinin Karşılaştırması
Uyku Apnesinin Belirtileri
Yüksek tansiyon, horlama, yorgunluk, aşırı sinirlilik, depresyon, unutkanlık, konsantrasyon bozukluğu, sabah baş ağrısı, kontrol edilemeyen şişmanlama, uykuda terleme, sık idrara çıkma, mide yanması gibi sorunlar uyku apnesinin belirtileridir.
Uyku Apnesinin Sonuçları
Uyku apnesi tedavi edilmezse ÖLÜM ile sonuçlanabilir.
Kalp krizi, kalp büyümesi, yüksek tansiyon, felç, cinsel isteksizlik, kalp ritminin bozulması, obezite, damar tıkanıklığı, iç organlarda yağlanma, iş veriminde azalma, sosyal yaşantıda problemler, trafik kazaları, depresyon, ağız kuruluğu, baş ağrısı, çocuklarda hiperaktivite, insülin direnci, pulmoner hipertansiyon, gerginlik, aşırı stres gibi sayısız sorunlara yol açar.
“Uyku apnesi hastalığı trafik kazası riskini 8 kat artırmaktadır. Bu risk 100 promil alkollü birisiyle eşdeğerdedir.”
“Horlama kalp krizi riskini 4 kat, uyku apnesi ise 10 kat artırmaktadır.”
Toplumdaki Dağılımı
Kadınların % 2’sinde ve erkeklerin % 4’ünde uyku apnesi görülür (ortalama % 3). Bu değerler, hastalığın astım ve şekerden daha yaygın olduğunu gösteriyor.
Uyku Apnesi İle İlgili Rapor
Uyku apnesi şikayetiyle hastaneye başvuran kişi 1 veya 2 gece uyku laboratuvarında misafir edilir.
Sonuçta oluşan parametreleri bir uyku doktoru veya nörolog inceler. Hastanın tedavisi için gerekli cihazı ve basınç değerlerini rapor ve reçete halinde hazırlar. Bu rapor birden çok doktorun imzasının olduğu heyet raporu veya tek bir doktorun imzaladığı rapor olabilir.
Raporda hastanın uyku laboratuvarında misafir olduğu geceki hastalığıyla ilgili parametreler yazılıdır. Bu rapor titrasyon testi sonuçlarına bakılarak yazılır. Horlama, arousal, apne, hipopne ve oksijen desaturasyonunu ortadan kaldırmak cihaz uygulamasının amacıdır.
Sonuç bölümünde ise CPAP veya OTOCPAP veya Bilevel S (BPAP S) cihazı kullanmasına karar verilmiştir. Terapi için gerekli basınç değeri de hekim tarafından önerilir.
Uyku apnesi hastalarına Bilevel S (BPAP S) 3 durumda verilir:
1. Obeziteye bağlı hipoventilasyon
2. KOAH gibi akciğer kaynaklı bir hastalık olduğunda
3. CPAP cihazına uyum sağlayamayan hastalarda
Merhabalar uyku apseni için cihazlarınız olduğunu biliyorum. Çeşitli masketli aparatlar ile solunumda yardımcı olan ürünleriniz var. Peki benim gibi horlama sorunu olan fakat ameliyattan korkan hastalar için cihazlarınız var mı? Açıkçası ben ameliyat olmak yerine cihazlar ile uyumaya razıyım. Eşim de bu horlama sorunundan şikayetçi. Acaba geçmesine yardımcı olur mu bu tarz solunum cihazları. Yada en azın sıkıntımı ortadan kaldırsın bu bile yeter.
son dönemlerde ciddi anlamda unutkanlık problemleri yaşamaya başladım bir dönem uyku apnesi için tedavi gördüm. Sonra cihazı doktora sormadan kullanmayı bıraktım. Yaklaşım 5-6 aydır kendimi oldukça iyi hissediyordum. Bu bir haftadır yine bir sıkıntı yaşamaya başlattı. Acaba kafama göre tekrar başlasam cihazı kullanmaya iyi gelir mi?Yoksa yeniden doktora mı gitmeliyim? Bu rahatsızlık için kilo vermemi söyledi doktor beceremedim o işi sanırım o yüzden tekrar yaşıyorum bunu.
Cihat Kardeşim kesinlikle kafana göre cihaz kullanmaya kalkma yine git bir görün sen doktoruna dostum. Belki başka bir durum vardır. Allah korusunda da tabi ki bu tarz işleri böyle ebcep hesabı ile yaparsan başına iş alırsın benden söylemesi. Ben de uyku apnesi sorunu yaşadım zamanında tedavimi oldum şimdi mis gibiyim. Sporumu yapıyorum falan hiç sorunum kalmadı. Allah sana da şifa versin kardeşim benim. Ama sakın imal etme bu hastalık kesinlikle şakaya gelmiyor. Oldukça tehlikeli olabiliyor.
Ulaş teşekkür ederim güzel yorumun ve bilgi verdiğin için açıkçası bana bu konu hakkında gerçekten umut verdin. Ben cihazı Sesan’dan aldım ondan buraya bir sorayım demiştim. Cihaz gerçekten çok iyiydi bu arada sessiz sakin kullanıyordum gayet işte şeytan dürttü neden bırakıyorsam. Ben doktorumla tekrar görüştükten sonra gelişmeleri burada yazacağım. Bu tarz konularda çok güzel bilgi paylaşımı yapıyorsunuz Sesan’a bu konuda gerçekten çok teşekkür ederiz birinci sınıf hizmet gerçekten.
Kanan, merhaba. Öncelikle geçmiş olsun. Ameliyat olmanızı tavsiye etmem. Cihaz kullanabilirsiniz. Tabiki önce uyku doktoruna başvurmanız ve gerekli tetkikleri yaptırmanız gerekiyor. Solunum cihazları rapor ile kullanılabilen cihazlardır. Uyku merkezinde size yapacakları testler ile cihaza olan ihtiyacınızı tespit edebilirler. Sonrasında hekim detayları size bildirecektir. En kısa sürede uyku merkezine başvurmanızı öneriyorum. Başka sorularınız olursa yardımcı olmak isterim. İyi günler.
Cihat, merhaba. Öncelikle bizi tercih ettiğiniz için teşekkür ederim. Cihazı her uykuda kullanmanız gerekiyor. Size tavsiyem bu geceden tezi yok hemen cihazınızı kullanmaya başlayın. Sonrasında en kısa sürede doktorunuza başvurun ve şikayetlerinizi belirtin. Doktorunuza gitmeden önce cihazınızla birlikte ofisimize uğrayın lütfen. Hafızasından kullanım analizini alalım. Bu bilgilerle doktorunuza giderseniz tedavi sürecini daha iyi şekilde planlayabilir. Bunun dışında 3-4 ayda kontrole gitmenizde fayda var. Bilginize sunarım. Başka sorunuz olursa cevaplamak isterim. İyi günler.
merhabalar ben uyku apnsi icin cihaz kullaniyorum malulen emeklilik icin uyku apnesinin rapor orani ne kadar. g47.3 tanida yazan
Gülferiye Sürücü, merhaba. Malulen emeklilik konusunda net bilgiyi ancak SGK’dan alabilirsiniz. Onun dışında bizim vereceğimiz bilgiler yeterli olmayabilir. Bunun yanında uyku hastalıklarının rapora yüzde kaç etki edeceği konusunda bazı bilgiler paylaşabilirim:
1. İnsomniler (Uyarlanmış insomni, psikofizyolojik insomni, paradoksal insomni, idiyopatik insomni, mental bozukluğa bağlı insomni, yetersiz uyku hijyenine bağlı insomni, çocukluk çağının davranışsal insomnisi): % 10
2. Uykuda solunum bozuklukları (Santral uyku apne sendromu, obstrüktif uyku apne sendromu, uykuda hipoventilasyon ve hipoksemik sendromlar) (Bu grup hastalıkların tanısı için polisomnografi tetkiki yapılmalıdır): % 35
3. Hipersomniler (Narkolepsi sendromu, rekürren hipersomni, idiyopatik hipersomni) (Bu grup hastalıkların tanısı için polisomnografi tetkiki yapılmalıdır): % 35
4. Sirkadiyen uyku-uyanıklık ritm bozuklukları (Geçikmiş uyku fazı sendromu, erken uyku fazı sendromu, düzensiz uyku-uyanıklık ritmi, serbest ritm bozukluğu, jet-lag, vardiyalı çalışmaya bağlı ritm bozukluğu): % 10
5. Parasomniler (Konfüzyonel uyanma, uykuda yürüme, gece terörü, uyku paralizisi, kabus bozukluğu, uykuda dissosiyatif bozukluk, enürezis, inleme, patlayan baş sendromu, hipnagojik veya hipnopompik halüsinasyon, uykuda yeme-içme sendromu): % 10
6. REM uykusu davranış bozukluğu (Bu hastalığın tanısı için polisomnografi tetkiki yapılmalıdır): % 35
7. Uykuda hareket bozuklukları (Huzursuz bacak sendromu, uykuda periyodik hareket bozukluğu, uyku ile ilişkili bacak krampları, bruksizm, uykuda ritmik hareket bozukluğu): % 10