Kan Gazı

Kan Gazı

Arteriyel Kan Gazı

Kan damarları dolaşım sisteminin organlarındandır. Görevi kanı vücudun farklı bölümlerine taşımaktır. Temel kan damarı tipleri atardamarlar (arter) ve toplardamarlardır (ven). Atardamarlar kanı kalpten alıp vücudun farklı bölümlerine taşırken, toplardamarlar vücuttaki kanı kalbe taşırlar.

Vücuttaki asit baz dengesinin ve solunum dengelerinin tespiti için arteriyel kanda (arterden yani atardamardan alınan kanda) Oksijen (paO2) ile Karbondioksit (paCO2) parsiyel basınçlarının, Oksijen saturasyonunun (SpO2), pH ve Bikarbonat (HCO3) değerlerinin ölçümü arteriyel kan gazı analizi ile yapılır.

Arteriyel kan gazı analizi hastanın metabolik ve solunumsal fizyolojisi hakkında güvenilir bilgiler veren önemli bir laboratuvar yöntemidir.

pH

pH » Asitmi? Bazmı?

Bir maddenin pH değeri Hidrojen iyonu [H+] ile Hidroksit iyonunun [OH-] derişimlerinin oranına bağlıdır. Eğer H+ derişimi OH- derişiminden fazla ise çözelti asidik; yani pH değeri 7’den düşüktür. Eğer OH- derişimi H+ derişiminden fazla ise madde bazik; yani pH değeri 7’den büyüktür. Eğer OH- ve H+ iyonlarından eşit miktarlarda mevcutsa, madde 7 pH değerine sahiptir ve nötrdür.

pH = Bir çözeltideki H+ iyonlarının – (eksi) logaritmasıdır.
pH = – log (H+)

Kan gazı raporunda ilk pH değerine bakılır.
Kandaki pH; paO2, paCO2, HCO3 değerlerine bağlıdır.
pH en önemli yaşamsal değerdir.

CO2

CO2 (Karbondioksit) asidik bir maddedir.
paCO2 artarsa asidoz oluşur.
paCO2 azalırsa alkaloz oluşur.
CO2 solunum ile dengelenir.

Alkaloz < 35 mmHg < paCO2 < 45 mmHg < Asidoz

HCO3

HCO3 (Bikarbonat) alkali bir maddedir.
HCO3 artarsa alkaloz oluşur.
HCO3 azalırsa asidoz oluşur
HCO3 böbrekler sayesinde metabolik olarak dengelenir.

Asidoz < 20 mmEg < HCO3 < 28 mmEg < Alkaloz

Asidoz

pH < 7,38 (Asidoz)

Solunumsal Asidoz

Kanda HCO3 normal seviyede olup, paCO2 yükselirse solunumsal asidoz durumu oluşur.

Metabolik Asidoz

Kanda paCO2 normal seviyede olup, HCO3 düşerse metabolik asidoz durumu oluşur.

Alkaloz

pH > 7,42 (Alkaloz)

Solunumsal Alkaloz

Kanda HCO3 normal seviyede olup, paCO2 düşerse solunumsal alkaloz durumu oluşur.

Metabolik Alkaloz

Kanda paCO2 normal seviyede olup, HCO3 yükselirse metabolik alkaloz durumu oluşur.

O2

paO2’nin olması gereken değer 95 – 99 mmHg arasıdır.

SpO2 ise % 92’den büyük olmalıdır.

Grafikteki durumda gösterildiği gibi parmaktan yapılan ölçümde saturasyon % 90 iken, paO2 60 mmHg’ye düşmüş olabilir.

Soru Sor & Yorum Yap »