Ana Sayfa » Blog Kategorisi: "Medikal Ürünler" » CPAP-BPAP Maskesi Nasıl Seçilir?

CPAP-BPAP Maskesi Nasıl Seçilir?

Uyku apnesi veya KOAH gibi kronik solunum rahatsızlıkları bulunan kişiler tedavileri için hekimleri tarafından önerilen CPAP veya BPAP gibi solunum cihazlarını kullanırlar. Bu cihazların özelliklerine göre farklı çeşitleri vardır. Hangi tip cihazın hangi parametrelerde kullanılacağı hekimler tarafından belirlenir. Hastaların, doktor önerilerine uyması gerekir. CPAP veya BPAP çeşitleri hastaların yüzüne bağlanan maskelerle kullanılır. Cihazın tedavi için uyguladığı basınçlı hava bir solunum devresi (hortumu) vasıtasıyla maskeye kadar iletilir. Hastanın yüzüne bağlanan maske sayesinde sadece ağız veya burundan ya da hem ağız hem burundan aynı anda olacak şekilde solunum tedavisi uygulanabilir. Bu farklılık maske çeşidi ve tasarımıyla ilgilidir. Sadece ağızdan kullanılan maskeler olduğu gibi sadece burundan kullanılanlar da vardır. Bazı maskeler ise hem ağız hem de burun üzerini örterek her iki noktadan tedaviye imkan tanır. Cihaz çeşidinde olduğu gibi kullanılacak maske çeşidine de hekimler karar verir.

Hekimler uyku apnesi hastaları için genellikle burun yani nazal maske önermektedir. Uyku apnesi hastalarına bazı durumlarda ağız-burun yani ora-nazal maske de önerilir. KOAH gibi akciğer hastalıkları olan kişilere de genellikle ora-nazal (ağız-burun) maske önerilir. Uyku apnesinde olduğu gibi akciğer hastalıkları için de bazı durumlarda hekimler tarafından nazal maske kullanımı önerilmektedir. Bu durum hastalığın seviyesi, kullanıcının vücut yapısı ve maskeye olan uyuma göre değişkenlik göstermektedir.

Hekimin önerdiği maske çeşidini tedarik edip kullanmalısınız. Örneğin doktor nazal maske kullanmanız gerektiğini söylediyse ora-nazal maske kullanmanız sağlığınız açısından doğru olmayacaktır. Tam tersi durum için de aynı kural geçerlidir. Eğer kullandığınız maske çeşidinden memnun değilseniz ve değiştirmek istiyorsanız öncelikle hekiminize başvurmanız gerekir. Aksi halde cihazınızı kullanırken solunumsal sıkıntılar yaşayabilirsiniz.

CPAP-BPAP Maskesi Nasıl Seçilir?

Solunum cihazını kullanırken maskede oluşan hava kaçağı tedaviyi olumsuz etkiler. Hava kaçağı çok rahatsızlık verdiği için kullanıcı cihazı kullanmaktan vazgeçebilir. Cihazın kullanılmadığı sürede hastalık ilerleyebilir ve hastalığın etkileri gün geçtikçe artabilir. Hava kaçağının oluşmaması için maskenin bedeni çok dikkati şekilde seçilmelidir. CPAP-BPAP maskelerinin genelinde small, medium ve large olmak üzere üç beden seçeneği olur. Ayrıca bazı maske modelleri standart olarak tek beden üretilir ve bunlarda beden seçeneği yoktur. Bazı modellerde ise “extra small” veya “extra large” gibi farklı beden seçenekleri de olabilmektedir. Yüz şeklinize göre en uygun bedeni tercih etmelisiniz. Hatalı beden seçimlerinde hava kaçağı oluşabilir. Tüm maske çeşitleri için de beden seçimi çok önemlidir.

Hava kaçağının bir diğer nedeniyse maskenin yapıldığı ham maddedir. Maskenin cilde temas eden bölümü silikon veya jel maddelerden üretilmiş olabilir. Bu maddelerin sertliği birbirlerinden farklıdır. Doğru maske modeli tercih edilmediğinde maskenin cildinize temas eden bölümlerinde hava kaçağı olabilmektedir. Jel maskeler, silikon olanlarla kıyaslandığında daha yumuşaktır ve düşük basınçlarda daha avantajlıdır. Silikon maskeler ise jel olanlara göre biraz daha sert yapıdadır ve yüksek basınçlarda hava kaçağına karşı daha avantajlıdır. Çünkü tedaviniz için uygulanan basınç yükseldikçe hava kaçağı olmaması için maskenin sabitleme bandını daha çok sıkmanız gerekecektir. Bu sayede maske, cilt üzerine daha fazla baskı yapacaktır ve hava kaçağı engellenecektir. Jel olan maskelerin kafa bantlarını çok sıkı hale getirirseniz maskenin yapısı bozulabilir ve ürün kullanılmaz hale gelebilir.

Hastanın yüz şeklinde bozukluk varsa veya aşırı kiloluysa standart tipteki maskeler uygun olmayabilir. Standart tipteki maskelerden kastım nazal ve ora-nazal maskelerdir. Bunlar dışında farklı tasarımda maskeler de mevcuttur.

CPAP-BPAP Maskesi Nasıl Seçilir?

Sadece burun üzerinde kullanılan iki çeşit maske vardır. Bunlar; nazal ve burun yastıkçıklı maskedir. Nazal olanlar en çok kullanılan CPAP-BPAP maske çeşididir. Burun yastıkçıklı maskeler ise yüze temas etmeden, basınçlı havayı direkt burun deliklerine uygulayan ürünlerdir. Yüze temas etmediği için cilt üzerinde kızarıklık veya yara oluşturmaz. Ayrıca nazal maskelere göre daha hafiftir. Burun yastıkçıklı maskeler herkes için uygun olmayabilir. Genel olarak 7 cmH2O (mbar) basınç üzerinde kullanılması önerilmez. Eğer kullanmak istiyorsanız öncelikle doktorunuza başvurmanızı öneriyorum.

Hasta burun maskesi kullanıyorsa ve uyurken ağzı açık kalıyorsa cihazın uyguladığı basınçlı havanın bir kısmı ağızdan dışarı çıkacaktır. Bu durum tedavi etkiliği açısından olumsuz bir durum değildir. Yeni üretilen cihazlar bu durumu otomatik olarak tespit edip oluşan kaçağı tolere eder. Hasta uyandığında ağzından çıkan hava nedeniyle ağız ve boğaz kuruluğu yaşayabilir. Bu durumdan çok rahatsız oluyorsa ağız kapama bandı kullanarak çözüm sağlayabilir.

Nazal kanül ise evdeki CPAP-BPAP cihazlarıyla kullanılabilen bir ürün değildir. Genellikle hastanelerin yoğun bakımlarında yetişkinler veya bebekler için kullanılır. Nazal yüksek akış uygulaması veya yüksek akımlı oksijen tedavisinde kullanılmaktadır.

Solunum cihazının oluşturduğu basınçlı hava hem ağız hem de burundan uygulanacaksa ora-nazal veya tüm yüz olmak üzere iki çeşit maske kullanılabilir. Ora-nazal maske ağzı ve burnu içine alacak şekilde yüze yerleştirilir ve kafa bantlarıyla sabitlenir. Ora-nazal maskeyle cihaz kullanılırken hastanın ağzı açık kalıyorsa ve bu durum tedaviyi olumsuz etkiliyorsa, çene destekli modeller tercih edilebilir. Bu modellerde maskenin alt tarafında çeneyi tutan ve ağzın kapalı kalmasını sağlayan bir parça bulunur.

Bir başka ora-nazal maske tipi de hybrid maskedir. Bu ürün, ağız üzerinde kullanılan oral maske ve burun deliklerine direkt olarak uygulanan burun yastıkçıklı maskenin birleşimi şeklindedir. Genellikle, standart ora-nazal maskeleri kullanamayan kişiler tarafından tercih edilir.

CPAP-BPAP Maskesi Nasıl Seçilir?

Ora-nazal maskeler kullanılırken burun üzerine, göz çukurlarına, yanaklara ve çene üstüne temas eder. Maskenin temas ettiği bölgelerde bazen kızarıklık veya yara oluşabilmektedir. Farklı marka maske kullanılsa da çözüm sağlanamayabilir. Böyle bir durumda yüzü alından çeneye kadar komple kaplayan tüm yüz maskeleri tercih edilmelidir. Ayrıca bu maskeler, yüzünden ameliyat olmuş kişiler için de uygundur. Genellikle yoğun bakımlarda kullanılan tüm yüz maskeleri evlerde de kullanılabilir.

Son çeşit olarak, oral yani sadece ağızdan kullanılabilen maskelerden bahsedebiliriz. Bu maske direkt olarak ağız üzerini kapatır ve cihazdan gelen basınçlı havayı bu şekilde uygular. Burunda deformasyon veya tıkanıklık gibi sorunlar varsa oral maskeler tercih edilebilir. Bu da diğer maskeler gibi hekim önerisiyle kullanılır.

CPAP ve BPAP Maske Çeşitleri

  • Burun Yastıkçıklı Maske
  • Nazal Kanül
  • Nazal Maske
  • Ora-Nazal Maske
  • Oral Maske
  • Tüm Yüz Maske

 

Solunum hastalıklarının tedavisinde kullanılan CPAP-BPAP maskelerinin bir diğer görevi de kullanıcıya konfor sağlamaktır. Maskelerin sağladığı konfor tedavinin sürekliliği için çok önemlidir. Kullanıcı, maskesini kullanırken rahat etmiyorsa cihaz kullanımından dahi vazgeçebilir. Bu konuda birçok örnek var. En az cihazların kalitesi kadar, maskelerin kalitesi ve kullanıcıya uyumu da çok önemlidir.

CPAP-BPAP Maskesi Nasıl Seçilir?

Maske çeşitleri kendi içinde tasarım olarak farklılıklar içerir. Ora-nazal maskelerde çene desteğinin olup olmaması bunlardan bir tanesidir. Ayrıca maskeleri yüze sabitlemek için kullanılan kafa bantlarının da çeşitleri vardır. Üç, dört veya beş kollu şekilde üretilen kafa bantları mevcuttur. Bunların kullanımı maskenin özelliğine göre değişkenlik gösterir. Bazı maskeler üç, bazıları dört ve bazıları beş kollu kafa bandıyla birlikte kullanılır. Bütün kafa bandı çeşitleri piyasada bulunan tüm maske çeşitlerine uymayabilir.

Bazı maskelerin kafa bandının üzerinde solunum devresinin (hortumunun) bağlanabilmesi için bir parça bulunur. Hortumu buraya sabitlediğimizde cihazdan gelen hortum başımızın üst kısmından geçerek maskeye bağlanır. Aksi halde hortum maskeyi aşağı doğru çekebilir ve bu nedenle maske kullanıcının yüzüne tam olarak oturmayabilir. Solunum devresi kafa bandının üzerine sabitlendiğinde bu sorun ortadan kalkmaktadır.

Maskeyi takıp çıkarırken kullanılan klipsler de oldukça önemlidir. Basit bir ayrıntı gibi görünse de bazı maskelerde ciddi sorun oluşturmaktadır. Bu parçalar maskenin kolaylıkla takılıp çıkarılmasına uygun şekilde tasarlanmış olmalıdır. Aksi halde maskenin kırılma riski dahi vardır. Ayrıca klipsler kullanım esnasında kendiliğinden açılmamalıdır.

Özellikle nazal ve ora-nazal maske çeşitlerinin bir kısmında alın desteği vardır. Bazı modellerde alın desteğinin konumu yukarı-aşağı veya ileri-geri şeklinde ayarlanabilir, bazılarında ise sabittir. Alın desteğinin birkaç konfor özelliği vardır. Bunlardan en önemlisi göz çukurlarına ve burna denk gelen kısımların cilde uyguladığı basıncı azaltmaktır. Bu sayede kızarıklık veya yara olma ihtimali de azalır. Diğer özelliğiyse maskenin yüze daha dengeli şekilde oturmasını sağlamaktır. Bu sayede hava kaçağı riski azalır.

CPAP-BPAP Maskesi Nasıl Seçilir?

Maskeler sağlığa uygun malzemelerden üretilmektedir. Ancak yine de hastanın cildinde alerjiye neden olabilir. Bunun sebebi maskenin yapıldığı malzeme olabildiği gibi, maskenin temizliğiyle ilgili de olabilmektedir. Doğru ürünlerle temizlenmeyen maskeler ciltte alerjiye neden olabilir. Özellikle kalıntı bırakan ve doğal olmayan kimyasal maddelerle yapılan maske temizliği bu sorunlara yol açmaktadır. Ciltte oluşan alerji veya kızarıklık zamanla yaraya dönüşebilir ve bu nedenle cihaz kullanımına ara verilmesi gerekebilir.

CPAP-BPAP maskelerinin üzerinde, hastanın nefes verirken oluşturduğu karbondioksit gazını dışarı atabilmesi amacıyla tahliye deliği bulunur. Bu bölüm olmazsa hasta dışarı üflediği karbondioksit gazını tekrar solumak zorunda kalır ve kan değerleri olumsuz şekilde değişir. Ayrıca tahliye deliklerinin tasarımı da çok önemlidir. Bazı maskelerin kullanılırken gürültü yapmasının sebebi budur. Teknoloji geliştiği için yeni üretilen solunum cihazları oldukça sessizdir. Gürültü şikayeti artık cihazlarla ilgili değil de maskelerle ilgili olmaktadır. Bu nedenle özellikle küçük tahliye deliği olan maskeleri tercih etmelisiniz. Ayrıca tahliye bölümünde filtre olanlar daha da sessiz olmaktadır.

Maskelerin kullanım ömürleri de değişkenlik gösterir. Kullanım ömrü hem üretim kalitesine hem de maskenin düzenli temizlenmesine bağlıdır. Ayrıca üretimde kullanılan malzemeler de maksimum kullanım süresini etkilemektedir. Örneğin silikon maskeler jel maskelere göre daha uzun süre kullanılmaktadır.

Solunum cihazlarıyla uygulanan tedavinin etkinliği ve sürekliliği için en önemli etkenlerden birisi maske seçimidir. Cihaz tarafından uygulanan basınçlı havanın doğru şekilde hastaya iletilmesi ve tedavinin kesintisiz şekilde devam edebilmesi açısından doğru maske tercihi yapmış olmak gerekir. Aksi halde hasta, tedaviyi reddetme durumuna gelebilir. Piyasada bulunan çoğu CPAP-BPAP cihaz üreticisi maske modelleri de üretir. Bazı markalar sadece nazal ve ora-nazal tipte standart maske üretirken, bazıları da tüm çeşitlerden birden fazla model üretmektedir. Cihaz üretmeyen ve sadece maske üreten markalar da mevcuttur. Yüzlerce farklı maske arasından yüz şeklimize ve cilt tipimize uygun maskeyi bulabilmek elbette çok kolay değildir. Bu sayfada yazdıklarımı göz önünde bulundurarak seçim yaparsanız maskenizle ilgili yaşayabileceğiniz sorunların büyük ölçüde önüne geçmiş olursunuz.

Whatsapp
Whatsapp
CPAP-BPAP Maskesi Nasıl Seçilir? https://sesanltd.com.tr/cpap-bpap-maskesi-nasil-secilir »